خلع ید ملک ورثه‌ای یکی از پرچالش‌ترین پرونده‌های خلع ید است که یک وکیل خلع ید در طول دوران کاری خود با آن روبه‌رو خواهد شد. وکیل خلع ید باید به تمامی قوانین این حوزه اشراف داشته باشد و بتواند با نوشتن یک دادخواست کامل با جزییات دقیق، حق موکل خود را بگیرد.
در این مطلب به صورت کامل در مورد خلع ید ملک موروثی و شرایط حول محور این دست پرونده‌ها صحبت خواهیم کرد.
قبل از اینکه وارد مطلب خلع ید ملک ورثه‌ای شویم، توجه داشته باشید که خلع ید و تصرف عدوانی با یکدیگر متفاوت هستند و در مطلب فرق خلع ید و تصرف عدوانی به صورت مفصل در این مورد صحبت کرده‌ایم.
قبل از اینکه در مورد خلع ید ملک ورثه‌ای صحبت کنیم، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب خلع ید چیست را نیز مطالعه نمایید.
ملک ورثه ای به چه ملکی گفته می‌شود؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که ملک یا املاک ورثه‌ای در حقیقت املاکی هستند که روزگاری متعلق به فرد خاصی بوده‌اند و در حال حاضر آن شخص فوت کرده است. در چنین شرایطی بر اساس قوانین انحصاروراثت اگر فردی که فوت کرده یک فرزند داشته باشد تمام اموال آن شخص به تنها فرزندش می‌رسد، اما درصورتی‌که این فرد چند فرزند داشته باشد، ملک موروثی و اموال او پس از فوت به مالکیت مشاع وراث در خواهد آمد. تنها شرایطی که موارد ذکر شده صادق نیست این است که فرد متوفی یک وصیت‌نامه رسمی تنظیم کرده باشد یا شرایط خاص دیگری را برای ملک یا اموال خود در نظر گرفته باشد.
البته شرایط مربوط به انتقال اموال بعد از فوت شخص محدود به چیزهایی که گفتیم نیست ولی منظور از ملک ورثه‌ای چیزی بود که در اینجا برای شما توضیح دادیم.
تصرف ملک ورثه ای توسط یک از وراث
گفتیم که در صورت فوت یک شخص، ملک او بین وراث تقسیم شده و ورثه در این ملک، مالکیت مشاع دارند مگر آنکه وصیت‌نامه یا شرایط دیگری برای ملک وجود داشته باشد. در چنین شرایطی، اگر یکی از وراث با اطلاع از این موضوع که مالک کل ملک نیست و بدون رضایت دیگر وراث اقدام به تصرف ملک بکند، با استناد به ماده ۱۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی مرتکب تصرف عدوانی شده است و وراث دیگر در چنین شرایطی توانایی اقدام برای خلع ید ملک ورثه ای را دارند.
ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی می‌گوید:
دعواي تصرف عدواني عبارتست از ادعاي متصرف سابق مبني بر اين که ديگري بدون رضايت او مال غيرمنقول را از تصرف وي خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست مي‌نمايد.
توجه داشته باشید که تصرف عدوانی در ماده دیگری از مجموعه قوانین مجازات اسلامی، در مورد این موضوع مجازات در نظر گرفته شده است ولی در قانون مدنی، این کار جرم انگاری نشده است.
اگر بتوان در دادگاه این موضوع را اثبات کرد که شخصی بدون اجازه از وراث ملک موروثی را تصرف کرده است، می‌توان دستور مجازات فرد متصرف و رفع تصرف ملک را از دادگاه گرفت. به تصرف ملک ورثه‌ای توسط یکی از وراث، به‌اصطلاح تصرف عدوانی ورثه‌ای نیز گفته می‌شود که در قانون اساسی ایران، جرم محسوب می‌شود.
تصرف ملک ورثه‌ای توسط یکی از وراث یا همان تصرف عدوانی ورثه‌ای به دودسته تصرف عدوانی حقوقی و تصرف عدوانی کیفری تقسیم می‌شود. در تصرف عدوانی حقوقی فردی که ملک را تصرف کرده مجازات نخواهد شد و دادگاه تنها دستور به رفع تصرف می‌دهد. اما در تصرف عدوانی کیفری، دادگاه علاوه بر دستور به رفع تصرف، مجازاتی را نیز برای فرد متصرف در نظر می‌گیرد.
برای اثبات تصرف عدوانی ورثه در دادگاه، باید دلایل محکمه پسندی را ارائه کرد. علاوه بر این تصرف عدوانی ورثه‌ای تنها در خصوص اموال غیرمنقول مانند زمین‌های کشاورزی، آپارتمان، خانه و موارد این‌چنینی وارد است و در خصوص اموال غیرمنقول موضوعیتی ندارد.
مدارک لازم برای خلع ید ملک موروثی
به‌منظور طرح دعوای خلع ید ملک ورثه ای لازم است تا خواهان، در سامانه ثنا ثبت‌نام کند سپس دادخواستی را تنظیم و آن را به دفتر خدمات قضایی ارائه کند. البته در صورتی که شما از یک وکیل خلع ید با تجربه کمک گرفته باشید، این کارها توسط ایشان انجام خواهد شد.
هنگام ارائه دادخواست لازم است تا مدارک متعددی را نیز ضمیمه و آن را در دادگاه ارائه کند. برخی از این مدارک عبارت‌اند از:
- مدارک هویتی معتبر مانند شناسنامه و کارت ملی برای احراز هویت
- رونوشت سند مالکیت معتبر برای آپارتمان زمین یا ملک
- شهادت چند شاهد معتبر پیرامون ملک تصرف شده
- ضمیمه‌کردن تحقیقات محلی و منطقه‌ای و ارائه نتیجه به دادگاه
- جلب نظر کارشناس و ارائه نتیجه نهایی تحقیقات کارشناس
- گواهی انحصار وراثت
لازم به ذکر است که در کنار ارائه مدارک فوق‌الذکر، ارسال اظهارنامه‌ای مبنی بر غیرقانونی بودن تصرف برای متصرف، مفید است و شانس پیروزی خواهان دعوی خلع ید ملک ورثه ای در دادگاه افزایش می‌یابد.
ما در مطلب دیگری با جزییات کامل در مورد خلع ید ملک مشاعی صحبت کردیم که به شما پیشنهاد می‌کنیم که این مطلب را نیز بخوانید.
شروع یک مشاوره با وکلای حرفه ای موکل یار
مشاوره حقوقی تضمینی متخصص پایه یک دادگستری ارائه مشاوره حقوقی تلفنی آنلاین و تضمینی در موکل یار
مشاوره تلفنی
پاسخگویی 8 صبح الی 8 شب
تنها با یک کلیک با ما تماس بگیرید !
خلع ید ملک ورثه ای چقدر زمان می‌برد؟
سؤال بسیاری از افراد این است که خلع ید ملک ورثه ای چقدر زمان می‌برد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که روال قانونی خلع ید همانند بسیاری از پروسه‌های حقوقی، زمان دقیق و مشخصی ندارد و به عوامل بسیاری وابسته است.
البته اطلاع و آگاهی خواهان نسبت به مواردی مانند قوانین کلی، روند رسیدگی به پرونده، مدارک لازم، خلأهای قانونی و موارد این‌چنینی می‌تواند به تسریع روند پرونده کمک شایانی کند. در چنین شرایطی مشورت با یک وکیل مجرب و ماهر که در خصوص پرونده‌های خلع ید ملک ورثه ای تجربه کافی داشته باشد، بسیار کمک‌کننده است.
به عنوان نکته دیگر توجه داشته باشید که بعضی از وکلا یا افراد در این موارد دادخواست دعوای تخلیه ید را می‌دهند که این دادخواست به دلیل ماهیت آن و عدم ارتباط با موضوع شکایت اشتباه بوده و فقط باعث تلف شدن وقت شما خواهد شد.
نمونه دادخواست خلع ید ملک ورثه ای
در نمونه دادخواست زیر، شخصی بعد از فوت مرحوم نسبت به تصرف یک آپارتمان اقدام کرده که ورثه ایشان که پسر بزرگ ایشان است و تنها ورثه ایشان نیز محسوب می‌شود، قبلا اظهارنامه‌ای را برای متصرف ارسال کرده و متصرف نسبت به تخلیه محل اقدام نکرده است.
در این شرایط دادخواست به شکل زیر تنظیم و به دادگاه ارایه شده است:
خواهان: آقای محمد ….. به نشانی تهران …..
خوانده: آقای هادی …. به نشانی تهران ….
وکیل: آقای خلیل جمعه زاده به نشانی صادقیه.بلوار فردوس …..
خواسته: خلع يد مشاعي ملک ورثه اي مربوط به مرحوم ……داراي پلاک ثبتي …….واقع در …………..
دلایل و منضومات: تصوير مصدق انحصار وراثت و تحقيق محلي با جلب نظر کارشناس
با سلام احتراماً به استحضار مي رساند:
اينجانب به موجب گواهي حصر وراثت مورخه ….. .يکي از ورثه مرحوم………….مي باشم. با توجه به اين که خوانده بدون اجازه اينجانب پلاک ثبتي ذکر شده را به طور غاصبانه در تصرف خود گرفته اند، بنده با مراجعات بسيار و همچنين ارسال اظهارنامه به شماره … در تاريخ … به خوانده، خواهان رفع تصرف شدم که ايشان هيچ اقدامي در جهت رفع تصرف انجام ندادند و همچنان اصرار بر تصرف غاصبانه خود دارند. اينجانب در ابتدا براي اثبات ادعاي خود به معاينه و تحقيق محلي با جلب نظر کارشناس رسمي دادگستري استناد مي نمايم.
فلذا با تقديم اين دادخواست به استناد مواد 30 و 31 و 308 و 311 قانون مدنی و مواد 198 و 519 قانون آيين دادرسي مدني، رسيدگي و صدور حکم بر خلع يد خوانده از ملک ورثه اي را استدعا دارم.
نمونه رأی خلع ید ملک ورثه ای
در نمونه رای زیر همانطور که مشاهده می‌نمایید، به خلع ید خوانده، پرداخت اجرت المثل و همچنین پرداخت هزینه‌های دادرسی داده شده است.
در خصوص دعوی خانم پ. ر. بطرفیت خانم ها 1- س.خ. م. 2- ن. ر. دایر بر الف – خلع ید از پلاک ثبتی ……بخش دو تهران ب – مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از تاریخ 1383/9/3 لغایت یوم صدور حکم هر یک از خواسته ها با احتساب خسارات دادرسی مقوم به 15.000.000 ریال دادگاه جهت اتخاذ تصمیم قضایی موارد ذیل را مد نظر قرار می دهد : 1- بموجب پاسخ استعلام واصله از اداره ثبت اسناد و املاک منطقه….. مورخ 1393/3/24 متداعین در ملک متنازع فیه دارای مالکیت مشاعی می باشند و چون مالک قبلی ملک مورث ایشان بوده که در تاریخ 1383/9/10 بموجب گواهی انحصار وارثت صادره از شعبه 125 محاکم عمومی تهران فوت نموده بوده است لذا مالکیت خواهان از تاریخ 1383/9/10 بنحو اشاعه درملک مستقر شده است .2- بموجب نظریه کارشناسی ثبت شده بشماره 1395 – 1393/10/3 خوانده ردیف اول در ملک متصرف می باشد و اجرت المثل ایام تصرف نیز از زمان فوت مورث متداعین محاسبه گردیده است که این نظریه از تعرض طرفین مصون باقیمانده است و با اوضاع و احوال مسلم قضیه نیزمطابقت دارد . لذا با توجه به کلیه مراتب معنونه و با توجه به اینکه خوانده ردیف اول تا پایان جلسه اول دادرسی هیچگونه دلیلی که موید اذن خواهان در تصرف ایشان دراین مدت باشد ارائه ننموده لذا مستنداً به مواد 308 و 311 و 320 قانون مدنی و مواد 198 و 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی تصرفات خوانده ردیف اول غاصبانه تلقی و حکم بر محکومیت خوانده ردیف اول به خلع ید از ملک و پرداخت مبلغ 180.000.000 ریال بعنوان اجرت المثل ایام تصرف به میزان سهم مالکانه خواهان از تاریخ 1383/9/10 لغایت 1393/9/10 بعنوان اصل خواسته و پرداخت مبلغ 12.500.000 ریال بعنوان خسارات دادرسی در حق خواهان صادر واعلام می گردد بدیهی است اجرای حکم با رعایت ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی خواهد بود ضمناً صدور اجرائیه منوط به ابطال تمبر تتمه هزینه داردسی می باشد .همچنین دعوی متوجه خوانده ردیف دوم نبوده و مستنداً به بند 4 ماده 84 ناظر به ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی نسبت به ایشان قرار رد دعوی صادرو اعلام می گردد رای صادره حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در محاکم تجدید نظر استان تهران می باشد.
رئیس شعه 129 دادگاه عمومی تهران
وکیل خلع ید چه کمکی به خلع ید ملک ورثه ای می‌کند؟
وکیل خلع ید در املاک موروثی اشراف کاملی نسبت به قوانین و شرایط پرونده‌های مختلف دارد و با دانش خود بهترین دادخواست را برای شما تنظیم کرده و به شما کمک خواهد کرد که بتوانید هر چه سریع‌تر به حق خود برسید.
همانطور که قبلا توضیح داده شد، اگر دادخواست به اشتباه تنظیم شود، رای دادگاه بر علیه شما خواهد بود و شما زمان زیادی را از دست خواهید داد، در صورتی که با داشتن یک وکیل خلع ید حرفه‌ای با چنین مشکلاتی روبه‌رو نخواهید شد و پرونده شما با سرعت بیشتری در دادگاه‌ها پیش خواهد رفت.
در آخر به این موضوع نیز توجه داشته باشید که کارهای مربوط به خلع ید در تخصص یک وکیل ملکی است که به تمامی قوانین حوزه املاک و مستغلات اشراف دارد و می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن پرونده را به نتیجه برساند.